Deklaracja właściwości użytkowych

Deklaracja właściwości użytkowych (zarówno ta w systemie europejskim – prowadząca do znakowania CE, jak i w systemie krajowym – prowadząca do znakowania znakiem budowlanym B) jest dokumentem wystawianym przez producenta/wytwórcę lub podmiot będący odpowiedzialnym za wyrób budowlany.

Deklaracja wystawiana jest na odpowiedzialność wystawcy. Od 1 stycznia 2017 roku, czyli po zmianie przepisów, podmioty wprowadzające wyroby budowlane w systemie krajowym (prowadzącym do znakowania wyrobu znakiem B), zobowiązane są do sporządzenia krajowej deklaracji właściwości użytkowych (skrót KDWU) na nowych zasadach (przed tą datą wystawiana była krajowa deklaracja zgodności). Krajowa deklaracja właściwości użytkowych jest dedykowana dla wyrobu budowlanego i nie należy jej mylić z deklaracją zgodności, o której mowa w innych przepisach (np. ustawa o systemie oceny zgodności). Nieegzekwowanie KDWU od dostawcy wyrobu budowlanego przed jego wmontowaniem wiąże się często z trudnościami dotyczącymi ustalenia ustawowej odpowiedzialności za właściwości użytkowe wyrobu budowlanego. Niestety mimo upływu czasu od zmiany przepisu, nie rzadkie są błędy w wystawianiu dokumentu. Jednym z nich jest posługiwanie się nieodpowiednią normą, która nie jest Polską Normą Wyrobu, o której mowa w ustawie o wyrobach budowlanych. Ponadto znacząca liczba deklaracji zawiera wieloznaczne informacje, które utrudniają ustalenie zakresu odpowiedzialności (np. jedna deklaracja obejmuje wiele typów wyrobu o różnych właściwościach użytkowych). Częstym błędem jest również traktowanie deklaracji zgodności, które wystawione zostały w oparciu o inne przepisy niż ustawa o wyrobach budowlanych, jako deklaracji właściwości użytkowych dla wyrobu budowlanego.

Nie dziwmy się, że podmioty niechętnie wystawiają deklaracje właściwości użytkowych, gdyż, aby ją wystawić należy spełnić wiele warunków, które z natury wiążą się z kosztami (np. uzyskanie i utrzymanie certyfikatu; krajowej oceny technicznej, wdrożenie zakładowej kontroli produkcji, wykonanie badań w uprawnionym do tego laboratorium). Ponadto producent znakując swój wyrób znakiem budowlanym B i wystawiając krajową deklarację właściwości użytkowych, bierze na siebie ustawową odpowiedzialność za wyrób i tym samym podlega pod jurysdykcję z tym związaną, czyli pod system kar, kontroli itd. Zdecydowanie łatwiej jest wyegzekwować roszczenia od dostawcy, w sytuacji, gdy wyrób został zakupiony w trybie regulowanym ustawą o wyrobach budowlanych niż gdy nie dopełniono formalności. Z pozoru tak błaha sprawa, ale może nieść za sobą przykre konsekwencje.

Wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowej podano w załączniku nr 2 do Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U. 2016 poz. 1966)